Барацьба з карупцыяй
Заканадаўства Рэспублікі Беларусь аб барацьбе з карупцыяй.
У Беларусі створана эфектыўная заканадаўчая база па барацьбе з карупцыяй ва ўсіх сферах жыццядзейнасці таварыства. Антыкарупцыйная нарматыўная база ў апошнія гады падвергнулася сур’ёзнай дапрацоўцы.
Законам уведзена забарона на працаўладкаванне ў якасці дзяржаўных служачых работнікаў, якія раней учынілі цяжкае або асабліва цяжкае злачынства супраць інтарэсаў службы або спалучанае з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў. Абмежаваны прыём асоб, звольненых па дыскрэдытуючых абставінах, на пасады з кадравага рэестра Прэзідэнта, Савета Міністраў, абласных і раённых выканкамаў, а таксама права асоб, якія ўчынілі карупцыйныя злачынствы, на пенсіённае забеспячэнне, прадугледжанае заканадаўствам аб дзяржаўнай і ваеннай службе.
Для папярэджання схаванага подкупу высокапастаўленых службовых асоб пашыраны пералік звестак аб даходах і маёмасці, якія падлягаюць дэклараванню. Прадугледжаны абавязак дзяржаўных службовых асоб даваць тлумачэнні аб крыніцах даходаў у выпадку іх раптоўнага павелічэння.
У Беларусі працягваецца ўдасканаленне актаў заканадаўства, якія рэгулююць грамадскія адносіны, найбольш схільныя да карупцыі.
Для практычнай рэалізацыі Дэкрэта нумар 7 чакаецца вялікая праца – неабходна ўнесці змяненні ў больш як 6 кодэксаў, 21 закон, 13 указаў, галіновыя і лакальныя дакументы.
Суб’екты супрацьдзеяння карупцыі
Барацьбу з карупцыяй ажыццяўляюць органы пракуратуры, унутраных спраў і дзяржаўнай бяспекі.
Дзяржаўным органам, адказным за арганізацыю барацьбы з карупцыяй, з’яўляецца Генеральная пракуратура Рэспублікі Беларусь. Цяпер рэалізуецца чарговая праграма па барацьбе са злачыннасцю і карупцыяй на 2017-2019 гады.
Сіла грамадскасці (грамадзян і грамадскіх аб’яднанняў) заключаецца ў прыцягненні ўвагі да тых ці іншых праблем, развязальных у далейшым дзяржаўнымі органамі.
Праз спецыяльную форму, прадугледжаную на сайтах дзяржаўных органаў, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, грамадзяне маюць магчымасць паведаміць аб вядомых ім фактах карупцыі (у тым ліку ананімна), а таксама звярнуцца па тлумачэнне пытання, якое цікавіць, падаць заяву, прапанову, скаргу.
Адказнасць за здзяйсненне карупцыйных дзеянняў
У залежнасці ад наступстваў карупцыйных правапарушэнняў у Рэспубліцы Беларусь устаноўлена крымінальная, адміністрацыйная, дысцыплінарная і грамадзянска-прававая адказнасць.
Зацверджаны дзейны пералік карупцыйных злачынстваў:
- крадзеж шляхам злоўжывання службовымі паўнамоцтвамі (артыкул 210 КК);
- легалізацыя («адмыванне») матэрыяльных каштоўнасцяў, набытых злачынным шляхам, здзейсненая службовай асобай з выкарыстаннем сваіх службовых паўнамоцтваў (часткі 2 і 3 артыкула 235 КК);
- злоўжыванне ўладай ці службовымі паўнамоцтвамі з карыслівай ці іншай асабістай зацікаўленасці (часткі 2 і 3 артыкула 424 КК); бяздзейнасць службовай асобы з карыслівай ці іншай асабістай зацікаўленасці (часткі 2 і 3 артыкула 425 КК);
- перавышэнне ўлады ці службовых паўнамоцтваў, здзейсненае з карыслівай ці іншай асабістай зацікаўленасці (часткі 2 і 3 артыкула 426 КК);
- незаконны ўдзел у прадпрымальніцкай дзейнасці (артыкул 429 КК);
- атрыманне хабару (артыкул 430 КК);
- дача хабару (артыкул 431 КК);
- пасярэдніцтва ў хабарніцтве (артыкул 432 КК);
- злоўжыванне ўладай, перавышэнне ўлады або бяздзеянне ўлады, учыненыя з карыслівай ці іншай асабістай зацікаўленасці (частка 1 артыкула 455 КК).
КК устанаўлівае вельмі суровыя санкцыі за ўчыненне карупцыйных злачынстваў, якія дасягаюць 15 гадоў пазбаўлення волі з канфіскацыяй маёмасці і з пазбаўленнем права займаць пэўныя пасады або займацца пэўнай дзейнасцю.
Куды можна паведаміць пра вядомыя факты хабарніцтва ці іншыя карупцыйныя злачынствы? На афіцыйным сайце Генеральнай пракуратуры з мэтай павышэння эфектыўнасці барацьбы з карупцыяй створана старонка «Барацьба з карупцыяй». Размешчаная інфармацыя старанна правяраецца з наступным прыняццем неабходных мер. Закон Рэспублікі Беларусь ад 15 ліпеня 2015 г. № 305-З «Аб барацьбе з карупцыяй»